Trong xã hội hiện đại ngày nay, mỗi người đều đang phải đối mặt với rất nhiều nguồn áp lực. Đó là nguyên nhân khiến hội chứng Overthinking ngày càng trở nên phổ biến hơn ở mọi độ tuổi và đối tượng. Vậy chính xác hội chứng Overthinking là gì? Đâu là nguyên nhân và biểu hiện cho thấy bạn đang rơi vào trạng thái Overthinking? Nếu bạn cũng đang cảm thấy mình bị mắc kẹt trong suy nghĩ và âu lo, đừng bỏ qua bài viết chia sẻ dưới đây nhé!
Contents
Overthinking là gì?
Overthinking hay còn được hiểu là suy nghĩ quá nhiều. Đây là quá trình mà mọi người thường liên tục bị đánh giá, tạo áp lực từ chính những suy nghĩ của bản thân. Đó có thể là những dằn vặt về tinh thần từ những hành động hoặc quyết định trong quá khứ và hiện tại.
Thực tế không chỉ người trưởng thành với “trăm vạn” mối lo mới rơi vào tình trạng Overthinking mà bất kỳ ai cũng có thể gặp phải. Nguyên nhân đa phần thường xuất phát từ tâm lý thiếu tự tin, rối loạn lo âu, hội chứng tăng động hoặc sang chấn tâm lý, giảm chú ý ở người lớn.
Thêm nữa đôi khi chúng ta thường dành quá nhiều thời gian để nghiền ngẫm một vấn đề nào đó. Dĩ nhiên suy nghĩ thấu đáo là chuyện tốt nhưng nếu vượt quá giới hạn sẽ khiến chính bản thân bị bao quanh bởi nỗi sợ hãi, lo lắng và các câu hỏi chất vấn. Điều này vô tình khiến bản thân rơi vào trạng thái căng thẳng, bị “giam cầm” bởi hàng ngàn suy nghĩ.
Dấu hiệu – Nguyên nhân dẫn đến Overthinking
Overthinking thường xảy ra khi một cá nhân nào đó phải đối mặt với cùng lúc nhiều vấn đề trong cuộc sống. Hoặc những vấn đề có ảnh hưởng lớn đến tâm lý của họ khiến họ “cố chấp” không buông. Vậy đâu là dấu hiệu và nguyên nhân dẫn đến hội chứng Overthinking?
Dấu hiệu bạn đang Overthinking
Theo nhiều nguồn số liệu, có tới 93% bạn trẻ tham gia khảo sát bị rơi vào trạng thái Overthinking. Trong đó hơn 78% là do áp lực từ học tập, 22% còn lại là các vấn đề về tình cảm, tâm sinh lý. Vậy đâu là dấu hiệu cho thấy bạn đang Overthinking?
- Trong đầu luôn suy nghĩ về vấn đề mình đang gặp phải và không thể nghĩ thêm chuyện gì khác.
- Bản thân luôn ở trạng thái mệt mỏi, căng thẳng nhưng không thể nghỉ ngơi hay thư giãn.
- Tâm trạng luôn cảm thấy bất an, lo lắng và mệt mỏi về mặt tinh thần.
- Có quá nhiều suy nghĩ tiêu cực trong đầu.
- Luôn suy nghĩ về một tình huống hoặc trải nghiệm nào đó.
- Thường nghĩ đến các viễn cảnh xấu nhất, nghi ngờ, không tự tin với quyết định của bản thân.
- Có xu hướng phóng đại tiểu tiết.
Nguyên nhân dẫn đến Overthinking
Nếu phát hiện bản thân có phần lớn những dấu hiệu được liệt kê trên rất có thể bạn đang từng bước rơi vào trạng thái Overthinking. Vậy điều gì dẫn đến Overthinking?
- Quá cầu toàn
Những người quá cầu toàn thường luôn muốn đạt được kết quả tốt nhất. Do đó họ đặt yêu cầu cực cao trong quá trình thực hiện và buộc mình phải làm được. Chính điều này vô tình gây áp lực cho bản thân khiến họ cảm thấy mệt mỏi và luôn ở trong trạng thái lo sợ về kết quả cuối cùng. Lâu dần dẫn đến Overthinking.
- Lo lắng quá nhiều đến kết quả
Những người lo lắng nhiều về kết quả luôn tồn tại suy nghĩ: Nhất định phải như thế này, như thế kia để đạt được hiệu quả tốt nhất. Họ luôn muốn mọi thứ thật suôn sẻ, thuận lợi và hoàn hảo. Thói quen này vô tình tạo nên những suy nghĩ và áp lực không lối thoát trong suốt cả quá trình từ việc này tới việc khác.
- Quá để tâm đến những chi tiết nhỏ
Nếu quá để tâm đến những chi tiết nhỏ, người ta thường có xu hướng chia nhỏ vấn đề và phân tích từng yếu tố. Từ đó dẫn đến tình trạng làm quá vấn đề, đi xa khỏi mục đích ban đầu. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến Overthinking.
Tác hại của việc overthinking
Dù ở mức độ nào Overthinking cũng đem đến nhiều ảnh hưởng không tốt cho cả tâm lý, sức khỏe cũng như hiệu quả học tập và làm việc. Nếu bạn cũng đang rơi vào trạng thái Overthinking thì có thể tham khảo nhanh một vài tác hại phổ biến của Overthinking dưới đây!
Ảnh hưởng đến công việc, học tập
Suy nghĩ quá nhiều khiến hệ thần kinh và bộ não luôn ở trong tình trạng quá tải. Đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến việc tiếp thu và xử lý thông tin. Đặc biệt ở mức độ nặng, bạn sẽ thấy rõ sự quá tải đi kèm lo lắng cùng mệt mỏi. Không chỉ vậy đây cũng là nguyên nhân khiến cơ thể mệt mỏi, đau đầu thậm chí là mất ngủ, kém tập trung khiến việc học tập và làm việc kém hiệu quả. Mặt khác việc căng thẳng và suy nghĩ quá nhiều cũng làm giảm khả năng sáng tạo và tư duy.
Thật ra việc suy nghĩ nhiều không phải lúc nào cũng xấu. Bởi ở một khía cạnh nào đó nó giúp chúng ta có thể nhìn nhận lại các vấn đề, phân tích và rút kinh nghiệm từ thất bại trong quá khứ. Nhưng nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên sẽ khiến bản thân mất đi khả năng giải quyết và chủ động. Thêm nữa mọi thứ sẽ trở nên thiếu kiểm soát và tiêu cực nếu tình trạng này ngày càng tệ hơn.
Ảnh hưởng đến sức khoẻ
Ngoài ảnh hưởng về hiệu quả học tập và làm việc, những người Overthinking thường dễ gặp phải các vấn đề về sức khỏe. Đặc biệt là tự kỷ và trầm cảm. Điều này diễn ra khi sự tiêu cực lấn át mọi suy nghĩ, gây áp lực lên hệ thần kinh. Mặt khác việc Overthinking thường xuyên cũng là nguyên nhân khiến bạn mệt mỏi, chán ăn, khó ngủ hoặc thậm chí là không thể tập trung hoàn thành bất kỳ công việc gì.
Ảnh hưởng đến tâm lý
Phần lớn những người Overthinking đều dễ gặp phải các vấn đề về tâm lý. Bởi việc suy nghĩ quá nhiều sẽ khiến bản thân họ bị mất tập trung khi phải lo lắng quá nhiều chuyện. Hơn nữa việc “suy diễn” và quan trọng hóa vấn đề cũng là rào cản lớn gây khó chịu cho chính bản thân và những người xung quanh. Đây thực chất là một hình thức tự làm khổ bản thân, trói buộc và áp đặt mình trong từng suy nghĩ.
Có không ít các bạn trẻ từng rất yêu đời, vui vẻ dần thu mình lại, ít nói và tiêu cực hơn. Chính những lo lắng và suy nghĩ thái quá là “phòng giam” khiến bạn khó có thể thoát ra được. Điều này vô tình gây ra các vấn đề về tâm lý, điển hình như: Rối loạn hoảng sợ và lo âu, stress, lạm dụng thuốc,…
Ảnh hưởng đến tính cách và trạng thái tiếp xúc với xã hội
Biểu hiện đặc trưng nhất của người Overthinking là liên tục đưa ra suy nghĩ và áp đặt bản thân. Đó có thể là những suy nghĩ thoáng qua hoặc thường xuyên xuất hiện trong đầu. Họ thường xuyên hoài nghi về quyết định cũng như năng lực của bản thân. Do đó dễ bỏ lỡ cơ hội của mình.
Mặt khác với hàng loạt suy nghĩ tiêu cực, trạng thái bên ngoài của người Overthinking luôn khá ủ rũ, buồn phiền. Do vậy họ thường khó hòa nhập với mọi người xung quanh. Đặc biệt phần lớn người Overthinking đều rất để ý đến tiểu tiết.
Làm thế nào để vượt qua Overthinking?
Có thể thấy Overthinking mang lại rất nhiều các tác hại nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu cho cả tinh thần và vật chất của con người. Vậy cần làm gì để thoát khỏi Overthinking? Dưới đây là 13 cách thoát khỏi Overthinking mà bạn nên tham khảo!
Nhận ra được tình trạng của bản thân
Theo nhà tâm lý học Helen Odesskiy: Mọi người thường dễ nhầm lẫn giữa cố gắng giải quyết vấn đề và suy nghĩ quá mức. Trong khi đó, suy nghĩ để giải quyết là tập chung tìm giải pháp còn suy nghĩ quá nhiều là việc cứ nghĩ mãi quanh quẩn không thoát được khỏi nó.
Việc suy nghĩ quá nhiều cũng khác biệt rõ ràng so với tự phản tư. Bởi tự phản tư là suy nghĩ theo hướng lành mạnh hoặc có góc nhìn đa dạng, phù hợp hơn. Còn Overthinking chỉ khiến bản thân bạn bị bó hẹp với hàng tá những cảm xúc tiêu cực, mất kiểm soát. Muốn khắc phục tình trạng này, đầu tiên bạn cần nhận thức được tình trạng và mức độ thực tế của bản thân mình.
Phân tích nguyên nhân
Não bộ và thần kinh suy nghĩ về một vấn đề gì đó thường không tự diễn ra mà là bị kích thích bởi một số nguyên nhân nào đó. Có thể là tính toán cho tương lai, nuối tiếc ở quá khứ hoặc hoài nghi về bản thân,… Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp bạn “cách ly” khỏi tình huống này, cải thiện tình trạng suy nghĩ quá nhiều, không để nó thao túng hay ảnh hưởng đến mình.
Đánh lạc hướng bản thân
Điều này được giải nghĩa thông qua hiệu ứng tâm lý Gấu Trắng. Tức là khi bạn ngăn não bộ nghĩ về một chú gấu trắng thì hình ảnh đó sẽ xuất hiện ngày càng rõ và nhiều hơn. Tương tự nếu bạn liên tục ngăn mình suy nghĩ về một vấn đề hoặc sự việc gì đó sẽ khiến bản thân đắm chìm vào nó từ lúc nào không hay.
Tái cấu trúc nhận thức
Phần lớn mọi người đều có xu hướng tập chung vào điều tiêu cực. Điều này được lý giải bởi não bộ được thiết kế để nhận diện và xử lý các mối nguy. Thay vào đó hãy tập thói quen giải quyết tình huống theo các hướng khác để giảm mức độ và suy nghĩ tiêu cực.
Đồng thời nên cố gắng tập trung đến những điều tích cực hơn hoặc mong muốn ở tương lai thay vì quá chú ý đến các vấn đề ở thực tại. Bằng cách này, bạn hoàn toàn có thể dễ dàng kiểm soát hạnh phúc của mình. Hãy tận hưởng chúng dù đó chỉ là những điều nhỏ nhặt. Duy trì suy nghĩ tích cực không chỉ giúp chính bản thân bạn mà còn đem đến niềm vui cho những người xung quanh.
Viết nhật ký
Viết nhật ký là một thói quen tốt mà mọi người nên thực hiện. Bời bằng cách đặt bút viết bạn có thể suy ngẫm về những sự kiện trong cả một ngày dài. Đồng thời đưa ra đánh giá và cảm nhận về nó. Cách làm này sẽ giúp ích rất nhiều cho việc sắp xếp lại suy nghĩ của bản thân, giảm tình trạng suy nghĩ hỗn độn, Overthinking.
Tập thiền
Thiền giúp con người ta tịnh tâm, đưa ra lối thoát cho các bóng ma tâm lts. Khi bắt đầu thiền hãy tập trung hít thở sâu để bình tâm hơn, chuyển hướng suy nghĩ tiêu cực mà bạn đang có. Mỗi ngày chỉ cần dành ra 10 phút để ngồi thiền sẽ giúp giảm bớt sự tiêu cực trong suy nghĩ. Đây là thói quen tuyệt vời để sắp xếp lại mọi thứ trong đầu, an nhiên tận hưởng cuộc sống của mình.
Thừa nhận năng lực bản thân
Thay vì nghi ngờ hãy thừa nhận và tin tưởng vào năng lực của mình. Điều này sẽ giúp bạn có thêm động lực, sự tự tin để làm được những điều mình muốn, mục tiêu mà mình đã đặt ra.
Tại sao phải cần đến sự công nhận của người khác mới là thành công? Rõ ràng mọi việc bạn làm đều phải nỗ lực, thành quả nhận được chính là thành công. Đừng tự mình vùi lấp sự cố gắng của bản thân bằng hàng tá những thứ tiêu cực. Hãy nhìn nhận bản thân và mọi thứ ở góc nhìn tích cực hơn nhé!
Học cách biết ơn & hài lòng
Biết ơn và cảm thấy hài lòng với cuộc sống cũng là một cách giảm Overthinking. Điều này không có nghĩa là chấp nhận thực tại, không cần nỗ lực. Đơn giản là bạn nên biết ơn những gì bản thân mình đang có. Dù đó có là những điều nhỏ nhặt hay thành tựu to lớn thì cũng đều được đánh đổi bằng nỗ lực của bản thân. Hơn hết không nên mưu cầu những thứ ngoài sức mình để tránh tạo áp lực cũng như thất vọng về bản thân.
Thường những người biết hài lòng với hiện tại đều sẽ có cuộc sống thoải mái và hạnh phúc hơn những người đặt kỳ vọng quá lớn. Bởi khi không đạt được hiệu quả như kỳ vọng, họ sẽ tự trách bản thân không nỗ lực, không tài năng. Chìm sâu vào những cảm xúc này sẽ dẫn đến Overthinking. Vậy overthinking là gì
Tin tưởng vào trực giác bản thân
Nghe có vẻ hơi khó tin nhưng đây được xem là cách tối ưu nhất để khắc phục tình trạng Overthinking. Bởi mấu chốt của Overthinking là nuối tiếc những gì đã qua hoặc quá lo lắng cho tương lai.
Việc tin tưởng vào trực giác của bản thân cũng chính là đặt niềm tin vào những điều tốt đẹp trong tương lai. Đừng hoài nghi cũng đừng phóng đại vấn đề, hãy chấp nhận quá khứ và nỗ lực cho hiện tại. Bằng cách này bạn sẽ thấy cuộc sống của mình dễ thở hơn rất nhiều.
Tăng cường hoạt động thể năng
Nếu bạn đang có quá nhiều suy nghĩ, hãy đứng lên và vân động. Các hoạt động thể chất không những giúp gia tăng sức khỏe mà còn đặc biệt có lợi cho tinh thần. Nó giúp giảm căng thẳng và stress cực tốt, từ đó mở rộng lối sống, tạo năng lượng tích cực hơn.
Khi cảm thấy bản thân mình dần bị bao trùm bởi các suy nghĩ bạn có thể thử sức với các môn thể thao như: Chạy bộ, bơi lội, cầu lông,… Hoặc có thể dành thời gian nấu ăn, dọn nhà, hoàn thành những việc làm còn đang dang dở. Không quá cao siêu, những công việc tưởng chừng vô cùng đơn giản này sẽ giúp bạn phân tâm khỏi những rối bời còn đang ngổn ngang trong đầu đó.
Chia sẻ, lắng nghe và được lắng nghe
Để không bị lún sâu hơn vào những suy nghĩ tiêu cực kia, đừng tự cô lập bản thân mà hãy chia sẻ và lắng nghe mọi người. Có thể bản thân bạn sẽ khó thoát ra khỏi những cảm xúc ngổn ngang đó nhưng nếu được chia sẻ và thấu hiểu, trạng thái này sẽ nhanh chóng được “dọn dẹp”.
Có một câu nói mà mình luôn ghi nhớ là: “Gặp đúng người, kể đúng chuyện, tâm sự hoàn thành thì suy nghĩ sẽ tự khắc đi đúng đường”. Quả thật được “xả” hết mọi bức bối trong lòng sẽ giúp chúng ta nhanh chóng cân bằng lại cuộc sống và tâm trạng của mình. Thực tế trên thế giới này bạn không hề cô độc, bạn luôn có gia đình và những người bạn sẵn sàng ở bên cơ mà.
Phát triển Interpersonal Skill
Interpersonal Skill hay còn được hiểu là kỹ năng liên kết cá nhân. Nó đặc biệt có hiệu quả với những người đang gặp phải tình trạng Overthinking. Nó giúp tác động trực tiếp đến sự khủng hoảng và những suy nghĩ quá mức của mỗi người. Từ đó khơi thông các vấn đề, giúp chúng ta hiểu rằng thất bại vốn là việc hoàn toàn có thể xảy ra. Việc bạn cần làm là vực lại tinh thần, tiếp thu cái sai của mình để khắc phục và thành công ở những lần tiếp theo.
Hoà mình vào thiên nhiên
Người ta luôn tin rằng hòa mình vào thiên nhiên là liều thuốc chữa lành tốt nhất cho cả thể xác và tinh thần. Do vậy nếu đã quá mệt mỏi với thực tại, hãy về quê hoặc đi đâu đó, nơi mà bạn có thể hòa mình vào thiên nhiên, tận hưởng cuộc sống bình yên và chữa lành cho chính bản thân mình.
Giải đáp một số thắc mắc về Overthinking
Overthinking là gì, đây đang là tình trạng diễn ra đặc biệt phổ biến trong xã hội hiện đại. Tồn tại ở nhiều mức độ, nó không chỉ ảnh hưởng đến trạng thái của một người mà nghiêm trọng hơn là cả tương lai thậm chí là tính mạng. Có lẽ vì vậy những thông tin về Overthinking vẫn luôn được mọi người đặc biệt chú ý.
Suy nghĩ tiêu cực là gì?
Suy nghĩ tiêu cực là tiền đề để trở thành Overthinking. Hiểu đơn giản đó là những suy nghĩ không đưa đến kết quả tốt đẹp, tạo tinh thần tồi tệ. Chúng xuất phát từ những mặt xấu nhất của vấn đề khiến mọi người cảm thấy vô cùng mệt mỏi, thất vọng và ức chế. Việc liên tục lặp lại các suy nghĩ tiêu cực sẽ tạo nên bóng ma tâm lý khiến con người ta dễ cáu giận hơn, tự tin và stress hơn. Nghiêm trọng nhất là hình thành sự lệch lạc trong hành vi và tính cách, gây nguy hiểm cho bản thân và mọi người.
Người hay suy nghĩ là người như thế nào?
Người hay suy nghĩ là những người có tâm hồn nhạy cảm. Họ thường đặc biệt chú ý đến cảm nhận, đánh giá và suy nghĩ của mọi người xung quanh. Khi gặp phải bất kỳ vấn đề gì họ thường nghĩ rất nhiều, theo nhiều phương diện và chiều hướng. Những người hay suy nghĩ không phải Overthinking, tuy nhiên nếu các suy nghĩ đó không được giải quyết đúng cách sẽ đẩy người ta đến gần hơn với trạng thái Overthinking.
Bạn có đang Overthinking?
Để xác định xem bản thân mình có đang trong tình trạng Overthinking hay không, hãy thử làm bài kiểm tra với các câu hỏi được liệt kê dưới đây nhé!
- Bạn có thường xuyên suy nghĩ về 1 chuyện nào đó?
- Bạn tự thắc mắc vì sao mình lại luôn suy nghĩ như vậy?
- Bạn có đang theo đuổi ý nghĩ cá nhân và tìm kiếm nhiều điều hơn từ những suy nghĩ đó?
- Bạn có hay chìm sâu vào suy nghĩ của bản thân khi buồn không?
- Bạn có hay xuất hiện mong muốn kiểm soát suy nghĩ của mình?
- Bạn đã từng vật lộn khó khăn như thế nào để kiểm soát suy nghĩ của mình?
- Bạn có hay đánh giá tiêu cực về các suy nghĩ bộc phát hoặc những ý nghĩ không như ý muốn của mình?
Kết luận
Nói tóm lại, Overthinking là một trạng thái khá thường gặp ở giới trẻ hiện nay. Đặc biệt là ở lứa tuổi trưởng thành, bắt đầu phải đối diện với thi cử và cuộc đời. Việc nghĩ quá nhiều ở giai đoạn đầu chưa thực sự để lại ảnh hưởng quá lớn, tuy nhiên nó sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi tần suất suy nghĩ càng nhiều, càng tiêu cực và không thể kiểm soát.
Nếu bạn cũng đang rơi vào tình trạng này hãy cố gắng thay đổi bản thân bằng cách quan sát đa chiều, đặt mình vào nhiều vị trí và tập bằng lòng với hiện tại. Trong trường hợp không thể khắc phục nên chia sẻ với mọi người hoặc nhận sự hỗ trợ từ các chuyên gia về tâm lý.
Vừa rồi là toàn bộ thông tin về Overthinking là gì? Biểu hiệu & nguyên nhân dẫn đến tình trạng Overthinking cũng như các biện pháp giúp bản thân khắc phục vấn đề này. Mỗi người đều chỉ có một cuộc đời vì vậy ngoài nỗ lực hãy thật sự tận hưởng nó bạn nhé!
